Rozgrywki Pucharu Polski w nowej odsłonie, ze starymi problemami.

PRZYWRÓCIĆ BŁYSK I BLASK – BUDOWANIE PRESTIŻU PUCHARU POLSKI

Rozgrywki, które w poprzednich latach zawodnicy i trenerzy traktowali jako drugorzędne, stają się coraz bardziej prestiżowe. Od kilku już lat PZPN systematycznie i z godną podziwu konsekwencją stara się przywrócić rywalizacji o Puchar Polski odpowiednią rangę. Między innymi ma temu służyć uroczyste losowanie drabinki finałowej, zwiększenie puli nagród oraz organizacja samego finału. Dodatkowego prestiżu miał dodawać obiekt Stadionu Narodowego:

„Przecież piłkarz, który nie gra w reprezentacji też musi mieć szansę, aby wybiec na murawę tego obiektu. Tak jak w Anglii marzy się o tym, aby zagrać na Wembley" – mówił latem 2013 r. w wywiadzie dla Faktu Zbigniew Boniek. 

Anglia czy Niemcy – tam finały krajowych pucharów, to prawdziwe futbolowe święto, na które kibice czekają cały rok. Zbigniew Boniek za punkt honoru postawił sobie doprowadzenie do tego, aby i w naszym kraju rozgrywki te cieszyły się podobnym zainteresowaniem i wywoływały u fanów futbolu tak wielkie emocje, jak to ma miejsce w innych krajach. Prezes PZPN nie mógł się pogodzić z tym, że w Polsce udział w tym turnieju  niektórzy traktują jak zło konieczne. Oto wypowiedź Zbigniewa Bońka z 2013 r. na temat organizacji spotkania finałowego PP:

„Dwa lata temu trzeba było robić łapankę, w którym mieście zorganizować finał. Ten mecz był wielkim problemem."

Trzeba przyznać, ze od tego czasu nastąpił swego rodzaju przełom, a postrzeganie udziału i zwycięstwa w tych rozgrywkach, diametralnie się zmieniło. Dziś już chyba nikt nie zakwestionuje, że wywalczenie cennego trofeum tych rozgrywek, jest dla piłkarzy, kibiców i klubów, wydarzeniem najwyższej rangi . Chyba tylko tytuł mistrza Polski ma u nas większe znaczenie. Zasadnicze zmiany nastąpiły trzy lata temu. Wszystko zaczęło się od uroczystego rozlosowania drabinki finałowej, która jasno określała drogę, jaką musi przebyć zespół, by sięgnąć po to cenne trofeum. Oto co wówczas Zbigniew Boniek mówił na ten temat dziennikarzom Faktu (wypowiedź z lipca 2013 r.):

„To nie jest rewitalizacja, to jest całkowita zmiana! Od jutra kluby biorące udział w Pucharze Polski mogą śnić o drodze do Warszawy na Stadion Narodowy. Przywracamy tym rozgrywkom błysk i blask. Po losowaniu każdy może sprawdzić jaka jest droga do finału, z kim można zagrać w każdej kolejnej rundzie – powiedział Faktowi Boniek.”

Następnym krokiem było stworzenie nowego pucharu, który - na specjalne zamówienie PZPN - został skonturowany i zaprezentowany po raz pierwszy latem 3013 roku.

67 centymetrów  wysokości, klasyczny kształt, duże uszy, srebrny kolor. Naprawdę ładny!

Stary puchar został przekazany muzeum Legii, która zdobyła go trzy razy z rzędu (w 2011, 2012 i 2013 r.). Podobnie zresztą ma być z nowym trofeum – wywalczone trzykrotnie z rzędu, ma przechodzić na własność zwycięskiego klubu. A zatem – Legia znowu jest na dobrej drodze…

W tym roku finał Pucharu Polski już po raz trzeci odbył się na Stadionie Narodowym. Dumny ze swego dzieła prezes Boniek, w wywiadzie udzielonym 2 maja PAP (jeszcze przed tym spotkaniem), mówił tak:

„To nie jest tylko finał pucharu kraju, to święto całej polskiej piłki. Kończy się edycja rozgrywek, w której wystartowało ponad tysiąc drużyn. Nie ma meczu w Polsce, który miałby większą rangę niż finał PP na Stadionie Narodowym.”

I rzeczywiście, tak właśnie jest. Gdybyż tylko w sobotę wszystko poszło zgodnie z planem, to "Zibi" i jego współpracownicy mogliby odtrąbić kolejny sukces. Niestety – kibice zafundowali panu prezesowi i organizatorom kilka niezbyt przyjemnych niespodzianek …

W DYMIE RAC, W MORZU FRUSTRACJI, W OGNIU KRYTYKI – CZYLI JAK KIBICE SKRADLI PIŁKARZOM SHOW

Tegoroczny finał Pucharu Polski, zapowiadany był, jako prawdziwe piłkarskie święto. Jego rangę podkreślać miała podniosła atmosfera Stadionu Narodowego, a  uświetniać - obecność znanych osób. Na trybunach nie mogło zabraknąć najważniejszych postaci polskiej piłki – z prezesem PZPN Zbigniewem Bońkiem i trenerem reprezentacji, Adamem Nawałką  na czele. Było także  wielu byłych piłkarzy, trenerów i działaczy piłkarskich.  Obecni byli również: były prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, aktualnie sprawujący rządy prezydent Andrzej Duda i pani premier Beata Szydło.

Wydawało się, że również sami kibice stanęli na wysokości zadania – przygotowane przez nich oprawy musiały robić wrażenie!

Można powiedzieć, że PZPN zrobił chyba wszystko, by zarówno dla kibiców, jak i zawodników, to świąteczne popołudnie było niezapomniane. Prezes Zbigniew Boniek nigdy nie krył satysfakcji i radości z faktu, że jego ukochane dziecko (rozgrywki Pucharu Polski w nowej formule) rośnie zdrowo, rozwija się właściwie i spełnia pokładane w nim oczekiwania. Jeszcze w przededniu finału PP, pisał z dumą i przejęciem na Twitterze:

„26 kamer jutro obsługuje finał PP( rekord)”.

Następnie zaprezentował wymowną okładkę Przeglądu Sportowego i opatrzył ją takim oto komentarzem, który dziś brzmi niczym zaklinanie powszechnych stereotypów o kibicach. A przecież miała to być tylko prośba…:

„Fantastyczna okładka i nie zepsujmy tego”

Zaś komentujący spotkanie, Mateusz Borek, na samym początku transmisji z pełnym przekonaniem twierdził, że zainteresowanie meczem finałowym było tak ogromne, że nawet gdyby biletów i miejsc na trybunach było kilkaset tysięcy (zamiast niespełna 50 tysięcy), to zapewne wszystkie by się wyprzedały. Podniosły nastrój udzielił się chyba wszystkim, włącznie z kibicami przed ekranami telewizorów.

I wszystko układało się zgodnie z planem aż do momentu zdobycia gola przez Legię – czyli do 69 minuty. Już pięć minut później trzeba było przerwać spotkanie z powodu zbytniego zadymienia boiska. Jak się później okazało, nie był to największy z wszystkich problemów tamtego dnia. Lecące w kierunku pola bramkowego race stwarzały nie tylko realne zagrożenie dla zdrowia piłkarzy (zwłaszcza dla bramkarza Legionistów, Arkadiusza Malarza), ale także stanowiły kolejny powód do przerwania meczu. Mało tego – zdaniem wielu obserwatorów, sędzia miał realne podstawy do zakończenia spotkania przed czasem. W wywiadzie udzielonym 4 maja dla POLSAT sport.pl, Zbigniew Boniek mówił:

„Przed spotkaniem 2 maja rozmawiałem z sędzią Szymonem Marciniakiem - i różne warianty omawialiśmy. Byłem za tym, aby starać się rozegrać spotkanie do końca - również w trudnych okolicznościach. Przecież jeśli mecz jest przerwany, to spotkaniem zajmują się organy dyscyplinarne. Nie ma żadnej ceremonii... To tego dochodzi psychologia tłumu, która jest zagadką.”

W tym miejscu należy podkreślić, jak wielkie znaczenie miała postawa Malarza, który zasłużył na słowa uznania i pochwałę z ust samego prezesa PZPN:

„Na dziesięciu bramkarzy ośmiu-dziewięciu coś by kombinowało. Malarz zachował się jak mężczyzna.”

Niech za podsumowanie do tego rozdziału posłużą znowu słowa prezesa Bońka, a właściwie bardzo smutne, przepełnione goryczą pytanie retoryczne. Zadał je na Twitterze, nazajutrz po niechlubnym show kibiców:

„Dlaczego my wszystko co wspaniałe puszczamy z dymem?”

No właśnie, dlaczego? Dosłownie i w przenośni…

Postawę kibiców (zwłaszcza kibiców Lecha Poznań) krytykują dziś chyba wszyscy. Ich „występy” były tak wyraziste, że w zasadzie całkowicie przyćmiły raczej mniej efektowne i efektywne starania piłkarzy. To kibice odegrali we wtorek pierwszoplanowe role i to ich popisy zapamiętamy wszyscy najbardziej. Prezes PZPN bardzo chciał, aby o finale PP dużo się mówiło, aby media nagłaśniały to wydarzenie. Ale chyba nie o tego typu rozgłos mu chodziło…

BILANS TEGOROCZNEGO FINAŁU PP

Jak podał 5 maja Newsweek, rzeczniczka stadionu PGE Narodowy Monika Borzdyńska oświadczyła:

„ Straty oceniamy na kilkadziesiąt tysięcy złotych, nawet do 100 tysięcy. Dzisiaj zawieźliśmy do PZPN protokół zdawczo-odbiorczy. Tam zbiera się Komisja Dyscyplinarna. Czekamy na podpis ze strony federacji, wówczas nastąpi wycena szkód. Najbardziej widocznym efektem chuligańskich wybryków są zniszczone siedziska na trybunach. - To około 600 uszkodzonych lub całkowicie zniszczonych krzesełek. Ale lista jest dłuższa. Uszkodzona lub zniszczona została brama numer 10. Nie wiemy jeszcze, czy mechanizm uda się naprawić. Ponadto jedna zbita szklana bariera, a kilka innych zabrudzonych od dymu. Uszkodzone są także wygrodzeniowe barierki metalowe. Poza tym drobne elementy w łazienkach. Do gaszenia dymu zużyto 27 gaśnic, więc trzeba kupić nowe. Należy również wymienić filtry w klimatyzacji - wyliczyła. Jak dodała, odpowiedzialność za straty ponosi PZPN, który był organizatorem finałowego spotkania.”

Cały artykuł, w którym pod adresem PZPN można znaleźć jeszcze szereg innych zarzutów, możecie przeczytać tutaj:

ARTYKUŁ NEWSWEEKA

Jak z kolei podaje polskatimes.pl, kary za wyżej wymienione zniszczenia oraz odpalanie i wrzucanie rac na boisko są dosyć dotkliwe – nie tylko dla klubów. Założenie jest bowiem takie, aby odczuli je także sami kibice:

„Roczny zakaz rozgrywania meczów Pucharu Polski z udziałem publiczności na własnym stadionie. Roczny zakaz wyjazdu kibiców na mecze Pucharu Polski i na mecz o Superpuchar Polski w 2016 roku- obradująca w czwartek Komisja Dyscyplinarna PZPN bardzo surowo potraktowała Lecha. Wyjazdowy zakaz obejmuje również dwa najbliższe spotkania Ekstraklasy, z Cracovią i Zagłębiem Lubin. Dopiero kończący sezon mecz Lecha z Ruchem Chorzów w Poznaniu będzie mógł odbyć się z udziałem publiczności. Klub z Wielkopolski musi również zapłacić 250 tys. zł grzywny (…)

Ukarana (choć mniej dotkliwie) została również Legia. Stołeczny klub musi zapłacić 100 tys. zł grzywny.”
Cały tekst można przeczytać tutaj:

ARTYKUŁ polskatimes.pl

CO DALEJ – OŚWIADCZENIE PZPN I JASNA DEKLARACJA PREZESA BOŃKA

Na początek przytoczę oficjalne stanowisko PZPN, które można było przeczytać nazajutrz po rozegraniu spotkania finałowego (czyli 3 maja) na stronach portalu Łączy nas piłka:

„Od  lat PZPN czyni wiele starań by rozgrywki o Puchar Polski, nazwane kiedyś Turniejem Tysiąca Drużyn, stały się prawdziwym piłkarskim świętem. Godna oprawa tego wydarzenia, miejsce rozegrania finału, dostojni goście, wielkie zainteresowanie kibiców, transmisja w powszechnie dostępnej telewizji Polsat pokazują, że nasza majówka ma stałe i godne miejsce w kalendarzu polskiego futbolu. Jesteśmy świadomi stale wzrastającej rangi finału Pucharu Polski i zrobimy wszystko, aby każdego roku finał był prawdziwym świętem naszego futbolu.

Gratulując Legii Warszawa sięgnięcia po to trofeum dobrze wiemy, że 2 maja doszło do karygodnych aktów chuligaństwa ze strony kibiców Lecha Poznań. Rzucanie palących się rac na boisko podczas gry  przez fanów poznańskiej drużyny jest godne najwyższego potępienia. Fani Legii odpalając race dymne także popsuli widowisko. Nie ma i nigdy nie było naszej zgody ani tolerancji dla takich incydentów. Nasze święto zostało zepsute, a idea rozgrywek po prostu sprofanowana. Wielki wysiłek organizacyjny: związku, służb porządkowych i wszystkich zaangażowanych w to wydarzenie został wystawiony na ciężką próbę.
(...) PZPN chce współpracować z kibicami, ludźmi kochającymi futbol. Partnerskie stosunki, jakie zaproponowaliśmy fanom naszych klubów, zostały wystawione na najcięższą próbę. Zawsze podkreślaliśmy, że to nasze wspólne święto. Jednak jedna ze stron zwyczajnie i jednostronnie „wypowiedziała” współpracę. Chuligańskie incydenty nie odwiodą Polskiego Związku Piłki Nożnej od mozolnego i systematycznego budowania rangi rozgrywek o Puchar Polski.”

Cały tekst oświadczenia można przeczytać tutaj:

OŚWIADCZENIE POLSKIEGO ZWIĄZKU PIŁKI NOŻNEJ

Wydawać by się mogło, że cały incydent przepełnił czarę goryczy, spalone zostały wszystkie mosty porozumienia z kibicami, które przez lata tak usilnie starał się budować prezes PZPN. Otóż nie, nic z tych rzeczy. Co prawda przysłowiowa miarka się przebrała - kary, owszem, będą, bo innego rozwiązania być nie może. Jednakże wiara Zbigniewa Bońka w sens rozmów z kibicami i jego sympatia dla nich, nie uleciały z dymem. Wciąż w jego wypowiedziach nie ma zdecydowanego „nie” dla efektownych dla oka opraw, którym jednak niemal zawsze towarzyszą race i świece dymne. Co prawda są one oficjalnie zakazane na stadionach, jednak jest na ich wykorzystywanie ciche przyzwolenie władz PZPN. We wspomnianym wcześniej wywiadzie udzielonym 4 maja dla POLSAT sport.pl, Boniek powiedział także między innymi:

„(…)Lech - jestem przekonany - poczuje surowość sankcji. Jednak nie może być samej polityki karania. Pierwsza jest polityka dialogu. Teraz kibice Lecha zdradzili nas, oszukali. To się zdarza. (…)Jestem otwarty na kibiców od początku kadencji. I nie zmienię swojego nastawienia. A że teraz się zawiodłem? Nie zamierzam się obrażać. Choć obrazek rzucanych rac bolał. Tysiąc osób ciężko pracowało dzień i noc, abyśmy mieli wielki finał Pucharu Polski. PZPN zadbał o każdy detal - również o murawę, aby była jak najlepszej jakości. Wysiłek to jedno, a koszty to drugie - organizacja Pucharu Polski kosztował 1 milion złotych. A że nie chcieliśmy, żeby Stadion Narodowy przypominał ten, który podejmie szczyt NATO w lipcu? To był nasz świadomy wybór. Którego nie żałuję, choć kibice Lecha nas oszukali…”

Wcześniej jednak, w tym samym wywiadzie mówił:

„Kibice są częścią sportu. Nie wyobrażam sobie meczu finałowego Pucharu Polski przy pustych trybunach."

Na stwierdzenie prowadzącego wywiad Romana Kołtonia, że niektórzy wyobrażają sobie jednak takie spotkania bez opraw, zdecydowanie odpowiedział:

„A ja nie! Nasze oprawy w Polsce są najlepsze w całej Europie. To - co przez długi czas pokazywali kibice obu uczestników finału - było niesamowicie efektowne i nikomu nie przeszkadzało. Nasi kibice mają - jeśli chodzi o oprawy - trzy razy większą fantazję niż kibice w Niemczech, Anglii, czy Hiszpanii. Wjeżdżały hasła, wielkie flagi z różnymi symbolami, chorągwie. Były i race, które - jeśli nie lecą w jakimś kierunku - nie stanowią żadnego zagrożenia.”

Cały wywiad z Prezesem PZPN można przeczytać tutaj;

WYWIAD ZE ZBIGNIEWEM BOŃKIEM (dla polsatsport.pl)

Tak więc wszystko wskazuje na to, że sympatia do efektownym opraw z dymem rac w tle, z którą nie kryje się prezes PZPN, po raz kolejny uratuje kibicom skórę… W każdym razie po takich deklaracjach Zbigniewa Bońka, raczej mogą oni nadal spać spokojnie. Oczywiście kary najbardziej dotkną klubowe kasy, natomiast prywatne budżety tych, którzy narozrabiali, pozostaną nietknięte… Ot, taka futbolowa tradycja, niepisane prawo. Wszyscy już zdążyli się chyba do tego przyzwyczaić i zaakceptować. No może prawie wszyscy...

ZDANIA SĄ PODZIELONE

Czy koncepcja legalizacji rac ma tyle  samo zwolenników, co przeciwników? Czy może jednak szala przechyla się na korzyść tych, którzy zdecydowanie przeciwstawiają się temu, aby w polskim prawie zmienić odpowiednie zapisy umożliwiające wnoszenie rac na trybuny? Nie wiem, mogę się tylko domyślać. Sądząc po komentarzach na  forach internetowych i wypowiedziach znanych osób związanych z polską piłką, tego typu kibicowanie z dymem i ogniem w tle, mało kogo dziś przekonuje i raczej nie przysparza sympatyków kibicom Lecha. Powiem więcej, tego typu zachowania, zniechęcają i nastawiają negatywnie do piłkarskich fanatyków wielu z tych, którzy dotychczas zachowywali neutralne stanowisko. Takie akcje kibiców dostarczają tylko kolejnych powodów i dowodów na to, by prawo raczej zaostrzać, nie zaś łagodzić. Kochający efektowne oprawy kibice, sami wytrącają sobie z rąk argumenty…

Jak zwykle w mocnych słowach i bardzo dosadnie ujął to Krzysztof Stanowski w swoim cotygodniowym felietonie:

„Śmieszna jest walka o legalizację rac. Rok temu kibice Lecha zaprezentowali oprawę ze słowem „depenalizować”, a teraz na oczach prezydenta, premiera i licznych posłów pokazali, że depenalizować nie wolno, tak jak nie wolno dawać dziecku karabinu, a małpie brzytwy.

Gratulowałem już kibicom Lecha przegrania dwóch Pucharów Polski, to pogratuluję im jeszcze przegrania meczu, w którym sami aktywnie brali udział – meczu o zmiany w prawie. Ale to dobrze, że raz na jakiś czas ktoś tak spektakularnie przypomina, iż race są bezpieczne tylko do momentu, gdy trafiają w ręce głupków. A ponieważ głupków jest wielu, to bezpieczne nie są. Hmm, w rękach osób rozsądnych to bezpieczne jest wszystko, nawet noże, ale jednak tworząc prawo zakładamy, że nie każdy jest rozsądny.

* * *

Race jako świecidełka są oczywiście bardzo ładne, z tym ani razu nie polemizowałem. Natomiast nigdy nie zrozumiem, co jest ładnego w dymie? Efekt jak z palonej opony na działce pod miastem. Jak sąsiad pali oponę i w górę unosi się śmierdzący dym, to nie wołamy do niego: „Hej, kolego, ale to piękne”. Pytamy raczej: „Człowieku, czy cię posrało?”.

Mówiąc krótko – świece dymne są równie efektowne jak psia kupa.”

Czy można by pokusić o bardziej klarowne i jednoznaczne stanowisko? Chyba raczej nie. Czy pod zacytowanym powyżej tekstem podpisałby się każdy z Was? Z pewnością nie każdy…

Całość można przeczytać tutaj:

FELIETON KRZYSZTOFA STANOWSKIEGO

Ja ze swej strony chciałabym tylko dodać, że pochwalam i doceniam realizację pomysłu, jakim było „przywrócenia błysku i blasku” rozgrywkom Pucharu Polski. Gratulacje w tym miejscu dla pana prezesa Zbigniewa Bońka – pozytywne efekty już widać, a znając jego zapał, wielkie zaangażowanie i konsekwencję w działaniu, można się spodziewać dalszych postępów. Niestety, wprowadzając nową formułę, nie ustrzegł się starych problemów z kibicami, mimo, że zawsze starał się z nimi prowadzić otwarty dialog i tak naprawdę w kwestii opraw, jest po ich stronie. Szkoda, że niektórzy z nich nie potrafią być lojalni i grać po prostu fair – w stosunku do człowieka, który niemal na każdym kroku ich broni przed potężną falą krytyki płynącą z każdej niemal strony… Mimo wszystko, PP w nowej odsłonie coraz bardziej mi się podoba. To, że niegdyś przywrócenie prestiżu tym rozgrywkom, nowo wybrany prezes PZPN uczynił jednym ze swych priorytetów, było właściwym posunięciem. Dziś jest na dobrej drodze, ale jeszcze wiele pracy przed nim. I wiele trudnych rozmów…