Historia Piłkarskich Mundiali #7 Chile 1962

CZĘŚĆ VII

CHILE 1962

Lizboński Kongres FIFA z 1956 roku był areną ważnej decyzji i kompromisu pomiędzy interesami europejskimi i amerykańskimi. Postanowiono, że od tej pory turnieje mistrzowskie będą rozgrywane na przemian w Europie i Ameryce. Z tego względu kandydujący do organizacji Mistrzostw Świata w 1962 roku odpadli Hiszpanie i Zachodni Niemcy. Na placu boju pozostały Chile i Argentyna. Za tą drugą przemawiały tradycje piłkarskie, a przeciw trzykrotna z rzędu nieobecność na Mundialach (1938-1954). Za Chile, biednym państwem opartym o Andy przemawiało to, że mieli charyzmatycznego działacza Carlosa Dittborna, którego działania mające przyznać prawo organizacji turnieju w Chile uznał za sprawę narodową. Stał się również autorem powiedzenia „Ponieważ nie mamy nic, zrobimy wszystko”, które obiegło cały świat (Mi to przypomina „Ziemię Obiecaną i kwestię z tej powieści- Ty nie masz nic, ja nie mam nic, więc razem właśnie mamy tyle, by założyć wielką fabrykę”). Chilijski prezydent federacji przekonał delegatów FIFA i to temu krajowi przyznano prawo do organizacji turnieju. Jednak na tym nie skończyły się problemy gospodarzy. W 1960 roku kraj ten nawiedziło potężne trzęsienie ziemi, które zniszczyło wiele miast, w tym te które miały organizować turniej. Prezydent Chile zaapelował do władz FIFA, by nie przenosili mistrzostw, bo jego kraj sobie poradzi z organizacją. I tak się też stało, chociaż plany organizacji Mistrzostw na ośmiu stadionach zredukowano o połowę. Sam Dittborn nie doczekał Mundialu- zmarł na kilka tygodni przed jego początkiem.

Turniej postanowiono rozegrać system obowiązującym w Mistrzostwach Świata 1958, z jedną poprawką- w razie równej liczby punktów o kolejności w grupie decydowała różnica bramek, a w przypadku równej różnicy bramek, większa liczba ich strzelonych, a w ostateczności losowanie.

Zgłoszenia do eliminacji chilijskiego turnieju można było nadsyłać do 15 grudnia 1959 roku.

ELIMINACJE

Chęć udziału w Mundialu zgłosiło 56 federacji z 5 kontynentów, w tym obrońca tytułu Brazylia i gospodarz turnieju Chile. O pozostałe 14 miejsc w finałach rywalizowało 49 państw. Jak zwykle eliminacje obfitowały w niespodzianki, bo za taką należy uznać brak awans wicemistrzów świata Szwedów, którzy uznali wyższość Helwetów.  Do finałów nie awansowali również brązowi medaliści ze Szwecji, czyli Francja. Ci z kolei odpadli po barażu z Bułgarią.

Reprezentacji Polski na drodze do Chilijskiego Mundialu stanęła Jugosławia. Pierwsze spotkanie odbyło się w Belgradzie, gdzie ulegliśmy 1:2 a bramkę honorową strzelił Lucjan Brychczy. Rewanż w Chorzowie rozpoczął się niestety od bramki dla Plavich, którą strzelił Galić już w 2. Minucie spotkania. Co prawda jeszcze w pierwszej połowie wyrównaliśmy, ale więcej bramek już nie wpadło i to Jugosławia wybrała się do Ameryki Południowej.

Podział miejsc w finałach był następujący:

• Europa- 10 miejsc. Awans uzyskali: Bułgaria ( po raz pierwszy),ZSRR, ( po raz drugi); Hiszpania ( po raz trzeci); Anglia ( po raz czwarty); Czechosłowacja, RFN, Jugosławia, Węgry, Włochy i Szwajcaria ( po raz piąty).
• Ameryka Południowa- 5 miejsc, w tym Mistrzowie Świata i gospodarze. Awans uzyskali:  Kolumbia ( po raz pierwszy); Chile ( po raz trzeci); Urugwaj i Argentyna ( po raz czwarty); Brazylia ( po raz siódmy).
• Ameryka Północna, Środkowa i Karaiby- 1 miejsce. Awans uzyskał Meksyk ( po raz piąty).

Zespoły z Afryki i Azji rywalizowały w o miejsca w finałach w barażach ze zwycięzcami grup 9 i 10 strefy europejskiej.

FINAŁY

Losowanie grup finałowych przeprowadzono 18 stycznia 1962 roku w Santiago de Chile w obecności nowego prezydenta FIFA Anglika Stanleya Rousa.  Rozstawiono cztery ekipy południowoamerykańskie- Chile, Urugwaj, Brazylię i Argentynę, które przydzielono do poszczególnych grup i miast. Pozostałe 12 drużyn podzielono na dwa koszyki. Do pierwszego należały cztery drużyny, które uważano za najsłabsze na turnieju- Kolumbię, Szwajcarię, Meksyk i Bułgarię. Pozostałe osiem przydzielono do koszyka drugiego. I tak do przydzielonych wcześniej drużyn południowoamerykańskich losowano po jednej drużynie z koszyka pierwszego oraz dwa z drugiego.

Losowanie wyłoniło następujące grupy:

• Grupa A- Urugwaj, Kolumbia, Jugosławia, ZSRR;
• Grupa B- Chile, Szwajcaria, RFN, Włochy;
• Grupa C- Brazylia, Meksyk, Czechosłowacja, Hiszpania;
• Grupa D- Argentyna, Bułgaria, Anglia, Węgry.

Oficjalną piłką mistrzostw była futbolówka o nazwie „Crack” produkcji chilijskiej.

GRUPA A

W tej grupie wydawało się, że ekipa dwukrotnych mistrzów świata- Urugwaj, była faworytem. Przecież turniej rozgrywany był w Ameryce Południowej.  Jednak już w pierwszym spotkaniu z debiutującą w Mundialu Kolumbią mieli problemy. Przegrywali do przerwy 0:1, dopiero w drugiej połowie rozstrzygnęli spotkanie na swoją korzyść. W spotkaniu dwóch zespołów europejskich górą była ekipa radziecka, która zwyciężyła Plavich.  Drużyna Jugosławii zrewanżowała się za tą porażkę w drugim spotkaniu grupowym niespodziewanie pokonując Urugwaj. Mecz ZSRR z Kolumbią był prawdziwą kanonadą. Wpadło osiem goli, a oba zespoły obdzieliły się nimi po równo mimo, że po 12. Minutach było 3:0 dla ZSRR, a po 67- 4:1. Potem zdarzył się cud i Kolumbijczycy doprowadzili do wyrównania, a zaczęło się od pierwszej bezpośredniej bramki z rzutu rożnego. W ostatniej kolejce spotkań mający nóż na gardle gracze Urugwaju nie sprostali ZSRR i wracali do domu po trzech meczach grupowych. Jugosławia rozgromiła Kolumbię i do ćwierćfinału awansowały dwa zespoły europejskie.

WYNIKI:

URUGWAJ- KOLUMBIA 2:1 ( Cubilla’57; Sasia’74- Zuluaga’19 )

ZSRR- JUGOSŁAWIA 2:0 ( Iwanow’52; Poniedielnik’84 )

JUGOSŁAWIA- URUGWAJ 3:1 ( Skoblar’26; Galic’30; Jerkovic’49- Cabrera’19 )

ZSRR- KOLUMBIA 4:4 ( Iwanow’8,’12; Czislenko’10; Poniedielnik’57- Aceros’21; Coll’68; Rada’72; Klinger’77 )

ZSRR- URUGWAJ 2:1 ( Mamykin’38; Iwanow’89- Sasia’54 )

JUGOSŁAWIA- KOLUMBIA 5:0 ( Galic’21,’62; Jerkovic’25,’88; Melic’82 )

TABELA:

GRUPA B

Dla tej grupy przypadła inauguracja mistrzostw, w których gospodarze zagrali ze Szwajcarią. Początek spotkania to bramka dla Helwetów, więc stadion zamarł. Potem jednak Chilijczycy odpowiedzieli trzema bramkami i zwyciężyli w tym ważnym spotkaniu. Drugie spotkanie grupowe to początek rywalizacji, która potem często przechodziła do legendy RFN spotkał się z Włochami. W tym meczu nie ostatni raz padł wynik remisowy. Potyczka Chile z Włochami była bardzo brutalna. Angielski sędzia wyrzucił z boiska dwóch zawodników Squadra Azzura.  Gospodarze w końcówce wykorzystali przewagę i pokonali osłabionych Włochów. Dla sędziego prowadzącego to spotkanie był to pierwszy i ostatni mecz na turnieju, a rywalizacja włosko-angielska przeniosła się również do prasy.  W drugim meczu tej grupy RFN pokonało Szwajcarię.  W ostatniej kolejce tej grupy ekipa zachodnioniemiecka zwyciężyła gospodarzy. Włosi pokonali łatwo Szwajcarów, ale wobec porażki Chile nic do nie dało i Włosi jechali do domu po fazie grupowej.

WYNIKI:

CHILE- SZWAJCARIA 3:1 ( L. Sanchez’44,’55; Ramirez’52- Wuthrich’7 )

RFN- WŁOCHY 0:0

CHILE- WŁOCHY 2:0 ( Ramirez’73; Toro’88 )

RFN- SZWAJCARIA 2:1 ( Brulls’45; Seeler’60- Schneiter’74 )

RFN- CHILE 2:0 ( Szymaniak’21; Seeler’82 )

WŁOCHY- SZWAJCARIA 3:0 ( Mora’2; Bulgarelli’65,’67 )

TABELA:

GRUPA C

Wielkim faworytem grupy C bez wątpienia byli obrońcy tytułu. Turniej rozpoczęli od gry z Meksykiem. Przez pierwszą połowę bardzo się męczyli, jednak w drugiej wpakowali dwie bramki i mistrzostwa rozpoczęli od zwycięstwa. W drugim spotkaniu Czechosłowacja pokonała Hiszpanię z Puskasem w składzie. W bezbramkowym spotkaniu Brazylii z naszymi południowymi sąsiadami kontuzji doznał Pele i więcej już na tych mistrzostwach się nie pojawił. Hiszpanie wymęczyli wygraną nad Meksykiem po golu w końcówce spotkania.  W ostatniej kolejce spotkań Canarinhos odprawili Hiszpanów za ocean, natomiast Czesi niespodziewanie ulegli Meksykowi, choć się mówiło, że przegrali specjalnie, by trafić na łatwiejszego rywala w kolejnej rundzie.

WYNIKI:

BRAZYLIA- MEKSYK 2:0 ( Zagalo’56; Pele’73 )

CZECHOSŁOWACJA- HISZPANIA 1:0 ( Stibranyi’80 )

BRAZYLIA- CZECHOSŁOWACJA 0:0

HISZPANIA- MEKSYK 1:0 ( Peiro’89 )

BRAZYLIA- HISZPANIA 2:1 ( Amarildo’72,’86 )

MEKSYK- CZECHOSŁOWACJA 3:1 ( Diaz’13; Del’Aguila’29; H. Hernandez’90- Masek’1 )

TABELA:

GRUPA D

Walkę o awans z tej grupy przewidywano między Anglią, Argentyną i Węgrami. Eksperci wyłączali z tego grona uznawaną za słabą Bułgarię. W pierwszej kolejce spotkań Albiceleste wymęczyli zwycięstwo właśnie nad tą drużyną. Z kolei spotkanie Węgry- Anglia było zdecydowanie lepsze. Przyniosło ono wygraną Madziarów. Starcie Anglii z Argentyną przyniosło zwycięstwo Synom Albionu. Natomiast Węgry rozgromiły Bułgarię. Argentyna, aby myśleć o awansie do ćwierćfinału musiała pokonać Węgrów. Sztuka ta im się nie udała i drugi raz z rzędu odpadli po fazie grupowej Mistrzostw Świata. Bułgarzy zdobyli punkt bezbramkowo remisując z Anglią.

WYNIKI:

ARGENTYNA- BUŁGARIA 1:0 ( Facundo’4 )

WĘGRY- ANGLIA 2:1 ( Tichy’17; Albert’71- Flowers’60 )

ANGLIA- ARGENTYNA 3:1 ( Flowers’18; R.Charlton’42; Greaves’67- Sanfilippo’81 )

WĘGRY- BUŁGARIA 6:1 ( Albert’1,’6,’54; Tichy’8,’64; Solymosi’12- Asparuchow’64 )

WĘGRY- ARGENTYNA 0:0

ANGLIA- BUŁGARIA 0:0

TABELA:

ĆWIERĆFINAŁY

Faza grupowa charakteryzowała się dużą brutalnością spotkań. Na porządku dziennym były wykluczenia zawodników z boiska. Na szczęście w ćwierćfinałach mecze przebiegały już w atmosferze fair-play. Tak jak na poprzednim turnieju po rozgrywkach grupowych kolejne fazy rozgrywano na podstawie wcześniej przygotowanej drabinki. I tak w ćwierćfinale zwycięzca grupy A grał z drugą drużyną grupy B, itd. Wszystkie cztery spotkania były rozgrywane w tym samym czasie (teraz to nie do pomyślenia). Gospodarze grali z zawodnikami radzieckimi i po błędach Lwa Jaszyna i uciesze miejscowych kibiców awansowali do najlepszej czwórki świata. Po raz kolejny na tym etapie spotkały się zespoły RFN i Jugosławii. Tym razem po bramce w 86. minucie to Plavi byli lepsi. Brazylia po bardzo dobrej grze odprawiła do domu dumnych Synów Albionu. W ostatnim spotkaniu mimo dużej przewagi Węgrów lepsi o jedną bramkę okazali się nasi południowi sąsiedzi i to oni uzupełnili stawkę półfinalistów.

WYNIKI:

CHILE- ZSRR 2:1 ( L. Sanchez’11; Rojas’28- Czislenko’27 )

JUGOSŁAWIA- RFN 1:0 ( Radakovic’86 )

BRAZYLIA- ANGLIA 3:1 ( Garrincha’31,’59; Vava’53- Hitchens’36 )

CZECHOSŁOWACJA- WĘGRY 1:0 ( Scherer’14 )

PÓŁFINAŁY

Półfinały podobnie jak poprzednia runda, były rozgrywane w tym samym czasie. Twardo grający w obronie i realizujący swoją taktykę piłkarze Czechosłowacji spotkali na swej drodze Jugosławię. Podobnie jak z Węgrami w ćwierćfinale i tym razem grę prowadzili przeciwnicy. Do przerwy utrzymywał się wynik bezbramkowy. Na początku drugiej połowy nasi sąsiedzi objęli prowadzenie. Plavi jeszcze bardziej przycisnęli i w końcu strzelili wyrównującego gola. Zawodnicy Jugosławii dalej nacierali… co z tego jak dwie bramki strzelili piłkarze Czechosłowacji i to oni mogli się cieszyć z awansu do finału. W drugim półfinale gospodarze spotkali się z obrońcami tytułu. To był wyśmienity mecz, kolejny w wykonaniu ekipy Canarinhos. Brazylia pokonała Chile 4:2 i został jej jeden mecz do obrony tytułu.

WYNIKI:

CZECHOSŁOWACJA- JUGOSŁAWIA 3:1 ( Kadraba’48; Scherer’80,’84 - Jerkovic'69 )

BRAZYLIA- CHILE 4:2 ( Garrincha’9,’32; Vava’47,’78- Toro’42; L. Sanchez’62 )

MECZ O 3. MIEJSCE

Mecz o trzecie miejsce rozgrywany był pod dyktando Jugosławii.  Nic jednak z tego nie wynikało tak jak w półfinale z Czechosłowacją. W ostatniej minucie spotkania gospodarze turnieju strzelili bramkę i to oni cieszyli się z brązowych medali.

WYNIK:

CHILE- JUGOSŁAWIA 1:0 ( Rojas’90 )

FINAŁ

W Wielkim Finale chilijskiego Mundialu spotkał się obrońca tytułu Brazylia z rewelacyjną Czechosłowacją. Faworyt mógł być tylko jeden, ale to gracze z Europy wyszli na prowadzenie w 15. Minucie za sprawą bramki Masopusta. Dwie minuty później odpowiedział Amarildo. Mimo przewagi Canarinhos, do 69. Minuty utrzymywał się remis. Potem jednak obrońcy tytułu dwa razy znaleźli drogę do siatki. Brazylia powtórzyła wyczyn Włoch z lata 1934-1938 broniąc tytuł zdobyty cztery lata wcześniej w Szwecji.

17.06.1962

SANTIAGO DE CHILE, ESTADIO NACIONAL

BRAZYLIA- CZECHOSŁOWACJA 3:1 ( Amarildo’17; Zito’69; Vava’78- Masopust’15 )

WIDZÓW: 69.000

Brazylia przed meczem z Czechosłowacją w finale MŚ 1962:

Stoją od lewej: Djalma Santos, Zito, Gilmar, Zozimo, Nilton Santos, Mauro, dr Hilton Gosling (kierownik).

Klęczą od lewej: Mario Americo (masażysta), Garrincha, Didi, Vava, Amarildo, Mario Zagalo, Francisco de Assis (asystent).

BOHATEROWIE MISTRZOSTW

GARRINCHA (1933-1983)

Legendarny napastnik Brazylii, dwukrotny mistrz świata. Uznawany za jednego z najlepszych graczy w historii futbolu. W reprezentacji Canarinhos rozegrał 50 spotkań, w których strzelił 12 bramek (1956-1966).  Przez większą część kariery gracz Botafogo FR.

VAVA (1934-2002)

Gracz reprezentacji Brazylii, dwukrotny mistrz świata. Dla Brazylii rozegrał 20 meczy, w których strzelił 14 goli (1955-1964). Najdłużej grał w Vasco da Gama (1952- 19580, potem m. in. w Atletico Madryt (1958-1961).

JOSEF MASOPUST ( 1931-2015)

Gracz reprezentacji Czechosłowacji, wicemistrz świata z 1962 roku. Najlepszy piłkarz Europy według dziennika France Football (1962), Piłkarz 50-lecia w Czechach (2004). W reprezentacji Czechosłowacji rozegrał 63 mecze, w której strzelił 10 bramek (1954-1966). Długoletni gracz Dukli Praga.

Turniej grano w 4 miastach na 4 stadionach:

• Arica, Estadio Monumental de Carlos Dittborn;
• Racangua, Estadio Braden Copper
• Santiago de Chile, Estadio Nacional
• Vina de Mar, Estadio Sausalito

Turniej obejrzało 901 tysięcy widzów, co daje średnią 28.156 widzów na mecz.

Strzelono 89 bramek w 32 meczach, co daje 2,78 bramki na mecz. Tytułem króla strzelców podzielili się Garrincha i Vava (obaj Brazylia), L. Sanchez (Chile), Albert (Węgry), Jerkovic (Jugosławia), W. Iwanow (ZSRR)- 4 bramki.

Poniżej zbiorcza tabela medalistów Mistrzostw Świata: