Taktyczny Shot #9 - kartki na kreatywność.

Dziś na tapet wleci temat, o którym już wielokrotnie wspominałem, bo mam wrażenie, że wciaż co niektórzy nie skumali, o co chodzi (na czele z selekcjonerem naszej kadry) - po co właściwie wybieramy takie, a nie inne ustawienie taktyczne? Nie podejdę do tego jednak "jak zwykle", bo ile można się powtarzać? Choć pewnie i tak wkradnie się mnóstwo banałów w mój bełkotliwy wywód.

Wyobraźmy sobie, że futbol to jakaś gra RPG (czy jakoś tak; nie znam się na tym), w której każdy zespół przed meczem ma 20 punktów kreatywności do rozparcelowania na swoich zawodników. Nie odbywa się to jednak tak, że trener kładzie danemu piłkarzowi dłoń na ramieniu i z dumą w głosie mówi: "daję ci je wszystkie, dziś będziesz naszym Zidanem", a facet wychodzi na boisko, przyjmuje piłkę klatą lepiej niż niejeden nogą, po czym pociąga za wszystkie boiskowe sznurki w drużynie. O tym, kto będzie miał szansę coś stworzyć, decyduje fromacja, w jakiej nasz zespół ustawimy; i głównie właśnie po to te wszystkie taktyczne ustawienia istnieją!

1. 4-4-2 - ustawienie domyślne.

Powtórzę to po raz n-ty - najprostsza, a zatem i najłatwiejsza do ogarnięcia formacja: napastnicy atakują, obrońcy bronią, pomocnicy pomagają, a skrzydłowi oskrzydlają, czyli kreują, a zatem są ci skrzydłowi kreatorami domyślnymi (skoro 4-4-2 to ustawienie domyślne), którym arbitralnie przydzielam po 5 punktów kreatywności z dostępnej puli 20. Pozostałe 10 punktów - z uwagi na wspomniany wyżej charakter tego ustawienia - rozdziela się mniej więcej po równo na resztę zawodników, co nierzadko czyni ich wpływ na ten element gry marginalnym. No ale o to przecież chodzi w 4-4-2! Paradoksalnie.

2. 4-2-3-1 - strzał w "dziesiątkę".

To w zasadzie wciąż 4-4-2, które dzięki stosunkowo prostemu zabiegowi pozwala skupić wszystkie pozostałe 10 wcześniej rozproszonych punktów kreatywności na jednym graczu, tzw. "dziesiątce". W końcu jest to facet, który najczęsciej operuje między linią pomocy i obrony przeciwników, skąd można posyłać naprawdę groźne piłki. Po co więc stosujemy tę formację? No właśnie po to, żeby takiego zawodnika "uwolnić". Oczywiście nie działa to tak, że po ustawieniu się w 4-2-3-1 zrobimy z jakiegoś drewniaka nowego Riquelme; ciąg przyczynowo-skutkowy jest dokładnie odwrotny - gramy tak, gdy mamy w składzie "dziesiątkę", której chcemy dać swobodę.  

3. 4-3-3 - futbol totalny.

A to z kolei w zasadzie 4-2-3-1 z pewnym "twistem", jakim jest stricte defensywny pomocnik. Oznacza to, że wciąz mamy jednego "wolnego" pomocnika, który może zająć się kreacją, ale też nieco więcej asekuracji w tyłach, dzięki czemu nasi boczni obrońcy mogą grać wyżej, a zatem również kreować. Czy to oznacza, że teraz kreatywności jest więcej? Oczywiście, że nie! Jest ona po prostu inaczej rozdysponowana. Po co więc to robić? A no po to, żeby być mniej przewidywalnym. Oczywiście ma to sens jedynie wtedy, gdy posiadamy kreatywnych bocznych obrońców.

4. 5-2-3/3-4-3 - doda ci skrzydeł.

Zasadniczą różnicą między tym ustawieniem, a wspomnianym wyżej 4-3-3 jest brak dodatkowego, a zatem "wolnego" środkowego pomocnika, co praktycznie przywraca nam sytuację z 4-4-2 w tym rejonie boiska, tj. znikomą kreatywność. Jaka więc w tym korzyść? Otóż trójka środkowych obrońców pozwala na uruchomienie - jak to się ładnie mówi - wahadłowych, którzy mogą, a nawet powinni grać znacznie bardziej ofensywnie niż tradycyjni boczni obrońcy, To z kolei oznacza, że wszystkie pozostałe 10 punktów kreatywności skupi się na nich. Po co tak grać? No po to, by jeszcze bardziej uwypuklić kreatywność na bokach i przykryć jej brak w środku. W pozostałych przypadkach zrobimy z siebie idiotów.

5. 5-2-1-2 itp. - króka aluzjo-dygresja o polskiej reprezentacji.

Tego typu warianty intuicyjnie od zawsze uważam za bardziej defensywne. Tutaj "naturalną" kreatywność skrzydłowych przejmują wahadłowi, jednak z racji bycia jedyną opcją na bokach mają też dużo zadań stricte defensywnych. To z kolei poddaje ich wielkiej presji boiskowej, więc jeśli ma się to udać z punktu widzenia kreowania akcji, muszą to być gracze wybitni. Jeśli takich tam nie mamy, po prostu ustawmy autobus i liczmy na kontry, bo i tak nie stworzymy zbyt dużo. Świetnie rozumiał/rozumie to Antonio Conte, który z Interem w ten sposób (autobus+konterka) wygrał Scudetto. Wczoraj nie zrozumiał tego nasz selekcjoner i jego piłkarze, niestety.