FM 2020. Laboratorium statystyczne - czyli jak złamać silnik meczowy.

Dziś na warsztat weźmiemy dwa najpopularniejsze statystyczne wskazniki ze świata futbolu. Jednak zamiast podchodzić do nich mainstreamowo, traktując jak ciekawostkę, wykorzystamy ich prawdziwą naturę przy próbie rozszyfrowania silnika meczowego. Sprawimy też, że FM-owe narzędzie analizy wreszcie stanie się użyteczne(tak jakby).

Expected goals(xG) - czyli skąd strzelać, żeby wpadało.

Wbrew obiegowej opinii piłkarskich "Januszy" xG nie służy tylko do oceniania jakości strzałów oddanych przez daną drużynę/zawodnika, ale również - a może raczej przede wszystkim - do określenia prawdopodobieństwa zobycia bramki z danego miejsca na boisku. Jest to bowiem nic innego jak stosunek strzelonych goli do liczby oddanych strzałów z określonej strefy. Dzięki tej prostej formule możemy więc sprawdzić, skąd najłatwiej zdobyć bramkę w najnowszej odsłonie silnika meczowego.

Pierwszym krokiem będzie podział boiska na strefy xG. Istnieje kilka metod, ale ja wybrałem tę, z którą spotykałem się najczęściej.

Teraz pozostaje już tylko odpalić narzędzie analizy Football Managera i... przeanalizować wszystkie strzały, jakie zostały oddane. Najlepiej na przestrzeni kilku sezonów w conajmniej kilku ligach. 

Na szczęście, nawet moje szaleństwo ma pewne granice, dlatego postanowiłem zebrać dane z ledwie jednej kolejki ligowej na czterech poziomach rozgrywkowych, które niemal w pełni oddają to, czego możemy doświadczyć grając na podstawowej bazie lig grywalnych.

Widzimy zatem, że najbardziej opłaca się oddawać strzały z bocznych sektorów "piątki" oraz z bezpośredniego światła bramki, co może skończyć się golem średnio nieco ponad 2 razy na 10 prób. Dobrym kołem ratunkowym mogą być też uderzenia ze strefy nr 5. Cała reszta - w tym strzały z dystansu, które rzekomo wpadają zbyt często - jest w zasadziebezużyteczna. 

Expected assists(xA) - czyli skąd podawać, żeby strzelić.

Kolejnym popularnym i niezrozumianym wskaźnikiem jest xA, który przypisuje graczowi podającemu xG strzelającego, dzięki czemu możemy określić, jakiej jakość uderzenie zostało przezeń wykreowane. 

Ja jednak widzię potencjał tego wskaznika nieco szerzej i zamiast skupiać się na indiwidualnych wyczynach danych zawodników, wolę poszukać takich miejsc na boisku, z których podania najczęsciej lądują w strefach największego zagrożenia(Danger Zones xG), dzięki czemu dowiemy się, jak skutecznie atakować.

Podobnie jak w przypadku xG, najpierw musimy podzielić boisko na strefy. Tym razem skorzystałem z autorskiego podziału, luźno opartego na tradycyjnym podziale na 18 stref.

Dla ułatwienia zrozumienia ich funkcji dodałem im następujące nazwy:

Strefa nr 1 - strefa odgrywającego

Strefa nr 2 - strefa "dziesiątki"

Strefa nr 3 - strefa cofniętego rozgrywającego

Strena nr 4 - strefa dośrodkowań spod linii końcowej

Strefa nr 5 - strefa dośrodkowań z głebi pola

Strefa nr 6 - strefa przerzutów na drugie skrzydło

Strefa nr 7 - strefa kontry

Strefa nr 8 - strefa lagi

Strefa nr 9 - strefa desperackiego farta

Kolejnym krokiem jest przeanalizowanie wszystkich podań kończących się strzałem ze stref największego zagrożenia xG (nr 1, 2 i 3). Niestety, narzędzie analizy Football Managera jest - delikatnie mówiąc - mocno ograniczone w kwestii dostępności tych danych. Najpewniejsze opcje to: podania-asysty, stworzone sytuacje, dośrodkowania-asysty, udane dośrodkowania.

Po żmudnych przełajach przez angielską drabinkę ligową otrzymałem następujące dane.

Całkowita liczba podań do DZxG: 497

Strefa 1: 10(2%) Strefa 2: 18(4%) Strefa 3: 24(5%)

Strefa 4: 273(55%) Strefa 5: 132(27%) Strefa 6: 0

Strefa 7: 19(4%) Strefa 8: 15(3%) Strefa 9: 0

A zatem można powiedzieć - pół żartem, pół serio - że mamy do czynienia z perfekcyjnym symulatorem... polskiej "Ekstraklasy". Największe spustoszenie sieją dośrodkowania spod linii końcowej, a gdy to się nie powiedzie, zawsze można poprawić drugim, z głebi pola. 

Podsumowanie.

Jakiekolwiek wnioski odnośnie tych danych zostawiam Wam, drodzy Czytelnicy. Proszę jednak pamiętać, że dane były zbierane ręcznie, a zatem są obardzone dużym marginesem błędu.